Biblia Przekład Toruński
Księga: Ewangelia Mateusza 26:73
I stało się, gdy Jezus skończył wszystkie te mowy[1], że powiedział do swoich uczniów:
Przypisy
- [1]Lub: słowa.
Wiecie, że za dwa dni jest Pascha[2], i Syn Człowieczy zostanie wydany na ukrzyżowanie.
Przypisy
- [2]Hebrajskie: przejście - święto od 14 do 20 dnia mies. Nisan.
Wówczas zebrali się arcykapłani i uczeni w Piśmie, i starsi ludu na dziedzińcu arcykapłana[3], którego zwano Kajfasz,
Przypisy
- [3]Greckie: archiereus - arcykapłan, najwyższy kapłan - Wj 29,1-46
I zaplanowali[4], aby Jezusa pochwycić podstępem[5] i uśmiercić;
Przypisy
- [4]Lub: naradzili się.
- [5]Greckie: dolos – zdrada, oszustwo, podstęp, przebiegłość.
Lecz mówili: Nie w święto, aby nie powstały rozruchy[6] między ludem.
Przypisy
- [6]Greckie: thorybos - hałas, zgiełk, wrzawa, wrzaskliwy tłum.
Przystąpiła do Niego kobieta, mająca alabastrowy[7] flakonik olejku bardzo kosztownego i wylała go na Jego głowę, gdy spoczywał u stołu.
Przypisy
- [7]Biały lub żółtawy gips stosowany w rzeźbiarstwie.
Co widząc uczniowie Jego, oburzyli się[8], mówiąc: Po co ta strata?
Przypisy
- [8]Greckie: aganakteo - być wzburzonym, niezadowolonym, gniewać się.
Gdy Jezus to dostrzegł[9], powiedział im: Dlaczego przysparzacie tej kobiecie trudu[10]? Dobry bowiem czyn spełniła wobec mnie.
Przypisy
- [9]Greckie: ginosko - poznać, dowiedzieć się, wejść w bliską relację.
- [10]Greckie: kopos - mozół, ucisk, razy, uderzenia - porównaj Mk 14,6 przypis [4].
Ubogich[11] bowiem zawsze macie u siebie, jednak mnie nie zawsze macie.
Przypisy
- [11]Greckie: ptochos - żebrak, skrajny nędzarz.
Bo ona, wylewając ten olejek[12] na moje ciało, uczyniła to na mój pogrzeb.
Przypisy
- [12]Greckie: myron - wonna maść, pachnidło, wonny olejek.
Zaprawdę[13] mówię wam: Gdziekolwiek będzie głoszona[14] ta Ewangelia po całym świecie i to, co ona uczyniła, będzie opowiadane na jej pamiątkę.
Przypisy
- [13]Greckie: amen - z hebrajskiego: godne wiary.
- [14]Greckie: kerysso - być heroldem, ogłaszać jak herold.
I powiedział im: Co mi chcecie dać, a ja wam Go wydam. A oni natomiast wyznaczyli mu trzydzieści srebrników[15].
Przypisy
- [15]1 srebrnik - to 1 sykiel lub srebrna didrachma, czyli 4 denary, razem 120 denarów wart. 3 m-ce wynagrodzenie pracownika rolnego.
I odtąd szukał dogodnej chwili[16], aby Go wydać.
Przypisy
- [16]Greckie: eukaria - stosowny czas, pora, sposobność.
A pierwszego[17] dnia Przaśników przystąpili uczniowie do Jezusa, mówiąc Mu: Gdzie chcesz, abyśmy przygotowali Ci Paschę do spożycia?
Przypisy
- [17]Lub: poprzedniego - greckie protos - J 1,15.
A On powiedział: Idźcie do miasta, do tego a tego[18] człowieka, i powiedzcie mu: Nauczyciel mówi: Mój czas jest bliski, u ciebie urządzę[19] Paschę ze swoimi uczniami.
Przypisy
- [18]Greckie: pros ton deina - do konkretnego człowieka - porównaj Łk 22,10.
- [19]Greckie: poieo - wykonać, zrobić coś, świętować, obchodzić.
A gdy jedli, powiedział: Zaprawdę[20] mówię wam, że jeden z was mnie wyda.
Przypisy
- [20]Greckie: amen - z hebrajskiego: godne wiary
I zasmucili[21] się bardzo, i każdy z nich zaczął mówić do Niego: Czy to nie jestem ja, Panie?
Przypisy
- [21]Greckie: lypeo - smucić, spowodować żal.
A On w odpowiedzi, rzekł: Ten, który zanurzył[22] ze mną rękę w misie, ten mnie wyda.
Przypisy
- [22]Greckie: embapto - dosłownie: zanurzać coś w czymś - od bapto - porównaj Łk 12,50 przypis [43].
Wprawdzie Syn Człowieczy odchodzi, tak jak jest napisane o Nim, ale biada temu człowiekowi, przez którego Syn Człowieczy będzie wydany! Lepiej by mu było, gdyby się ten człowiek nie narodził.
A w odpowiedzi Judasz, który Go wydał, rzekł: Czy to nie jestem ja, Rabbi[23]? Odpowiedział mu: Ty to powiedziałeś[24].
Przypisy
- [23]Hebrajskie: Rabbi - mój Mistrzu, mój Nauczycielu.
- [24]Tu: twierdzenie.
A gdy oni jedli, Jezus wziął chleb i pobłogosławił[25], łamał i dawał uczniom, mówiąc: Bierzcie, zjedzcie, to jest moje ciało.
Przypisy
- [25]Greckie: eulogeo - sławić, dobrze życzyć, wysławiać - porównaj Mt 14,19 przypis [9].
I wziął kielich, i podziękował[26], dał im, mówiąc: Wypijcie z niego wszyscy;
Przypisy
- [26]Greckie: eucharisteo - być wdzięcznym, czynić dziękczynienie.
To bowiem jest krew moja Nowego Przymierza, która jest za wielu wylewana, na odpuszczenie[27] grzechów.
Przypisy
- [27]Lub: uwolnienie.
Ale mówię wam, że odtąd nie będę pił z tego plonu winnej latorośli, aż do tego dnia, gdy go będę pił z wami nowy[28], w Królestwie Ojca mojego.
Przypisy
- [28]Greckie: kainos - świeży, nowy
A gdy odśpiewali hymn[29], wyszli na Górę Oliwną.
Przypisy
- [29]Greckie: hymneo - pieśń jako hołd, święta pieśń - tutaj: Ps 115-118
Wtedy Jezus powiedział im: Wy wszyscy zgorszycie się ze mnie tej nocy; bo jest napisane: Uderzę pasterza i zostaną rozproszone owce stada.
A po wzbudzeniu[30] mnie, wyprzedzę was idąc do[31] Galilei.
Przypisy
- [30]Lub: gdy zostanę wzbudzony.
- [31]Greckie: eis.
A Piotr w odpowiedzi, rzekł do Niego: Choćby wszyscy zgorszyli[32] się Tobą, ja nigdy nie zostanę Tobą zgorszony.
Przypisy
- [32]Lub: zrazili się do Ciebie.
Jezus mu powiedział: Zaprawdę mówię ci, że tej nocy, zanim zapieje kogut, trzykrotnie się mnie wyprzesz.
Piotr mówi Mu: Nawet jeśli trzeba by było umrzeć z Tobą, na pewno nie wyprę[33] się Ciebie. Podobnie powiedzieli i wszyscy uczniowie.
Przypisy
- [33]Greckie: aparnese - wyrzec się, zapomnieć o sobie.
Wtedy Jezus przyszedł z nimi na miejsce, które zwano Getsemane[34], i powiedział uczniom: Usiądźcie tu, podczas gdy ja odejdę, aby tam się modlić.
Przypisy
- [34]Greckie: Getsemane - prasa oliwna, tłocznia oliwy
A gdy wziął ze sobą Piotra i dwóch synów Zebedeusza, zaczął się smucić i trwożyć[35].
Przypisy
- [35]Lub: martwić się wielkim strapieniem bądź udręką.
Wtedy Jezus powiedział im: Zasmucona[36] jest moja dusza aż do śmierci; zostańcie tu i czuwajcie ze mną.
Przypisy
- [36]Greckie: perylipos - być bardzo smutnym, skrajnie przygnębionym.
I odszedł trochę dalej, upadł na swoje oblicze, modląc się i mówiąc: Ojcze[37] mój, jeśli jest to możliwe, niech ominie mnie ten kielich; jednak nie jak ja chcę, ale jak Ty.
Przypisy
- [37]Greckie: pater - ojciec - porównaj Mk 14,36.
I przyszedł do uczniów, i znalazł ich śpiących, i powiedział Piotrowi: Cóż to, nie mieliście siły czuwać ze mną jednej godziny?
Czuwajcie i módlcie się, abyście nie weszli w pokuszenie[38]; duch wprawdzie jest ochoczy[39], ale ciało słabe.
Przypisy
- [38]Lub: doświadczenie, próbę.
- [39]Greckie: prothymos - chętny, gotowy
Znów po raz drugi odszedł i modlił się, mówiąc: Ojcze mój, jeśli nie może minąć[40] mnie ten kielich, tak abym go nie wypił, niech się stanie wola Twoja.
Przypisy
- [40]Lub: przejść obok.
A gdy ich opuścił, ponownie odszedł i modlił się po raz trzeci, wypowiadając te same słowa[41].
Przypisy
- [41]Dosłownie: słowo.
Wtedy przyszedł do swoich uczniów i powiedział im: Jeszcze śpicie[42] i odpoczywacie? Oto przybliżyła się godzina, i Syn Człowieczy wydany zostaje w ręce grzeszników[43].
Przypisy
- [42]Lub: w końcu, już, nadal.
- [43]Greckie: hamartolos - oddany grzechowi, szczególnie niegodziwy
I gdy On jeszcze to mówił, oto przyszedł Judasz, jeden z dwunastu, a z nim liczny tłum z mieczami i z kijami od arcykapłanów i od starszych ludu.
Ale ten, który Go wydawał, dał im znak, mówiąc: Ten, którego pocałuję[44], to jest On; schwytajcie Go.
Przypisy
- [44]Greckie: fileo - kochać, okazywać czułość, całować w sensie wielkiego zaangażowania emocjonalnego.
I zaraz zbliżył się do Jezusa, i powiedział: Witaj, Rabbi[45]! I pocałował Go czule[46].
Przypisy
- [45]Hebrajskie: mój Mistrzu, mój Nauczycielu.
- [46]Greckie: katafileo - okrywać czułymi pocałunkami, być czułym.
Ale Jezus mu powiedział: Przyjacielu[47]! Po co przyszedłeś? Wtedy przystąpili i podnieśli ręce na Jezusa, i Go pojmali.
Przypisy
- [47]Zwrot grzecznościowy - towarzysz, druh - porównaj Mt 20,13 przypis [9].
I oto jeden z tych, którzy byli z Jezusem, wyciągnął rękę i wydobył swój miecz, i uderzył sługę arcykapłana, i odciął mu ucho.
Wtedy Jezus powiedział mu: Schowaj swój miecz z powrotem gdzie jego miejsce; bo wszyscy, którzy biorą miecz, od miecza zginą.
Czy wydaje ci się, że nie mogę prosić Ojca mojego, i już teraz postawiłby przy mnie więcej niż dwanaście legionów[48] aniołów?
Przypisy
- [48]Legion - 6826 osób (6100 piechurów i 726 konnych)
W tej godzinie mówił Jezus do tłumu: Jak na zbójcę wyszliście z mieczami i z kijami, aby mnie pojmać; co dzień siadałem pośród was, nauczając w świątyni, a nie pojmaliście mnie.
Ale to wszystko stało się, aby zostały wypełnione Pisma Proroków. Wtedy wszyscy Jego uczniowie opuścili[50] Go i uciekli.
Przypisy
- [50]Greckie: afiemi - pozostawić, porzucić, odejść.
A ci, którzy pojmali Jezusa, przyprowadzili Go do arcykapłana Kajfasza, gdzie zostali zebrani uczeni w Piśmie i starsi.
A Piotr podążył za Nim z daleka aż do dziedzińca arcykapłana; i wszedł tam do wewnątrz, i siedział ze sługami[51], aby zobaczyć koniec.
Przypisy
- [51]Greckie: hyperetes - sługa, podwładny - porównaj 1Kor 4,1 przypis [2].
Ale arcykapłani i starsi, i cały Sanhedryn[52] szukali fałszywego świadectwa przeciwko Jezusowi, aby Go uśmiercić,
Przypisy
- [52]Greckie: synderion - Najwyższa Rada Żydów składająca się z 71 członków (70 członków i arcykapłan)
I nie znaleźli; a chociaż przychodziło wielu fałszywych świadków, to jednak nie znaleźli. A na końcu podeszli dwaj fałszywi świadkowie,
I powiedzieli: Ten mówił[53]: Mogę rozwalić[54] świątynię Boga i w trzy dni ją zbudować.
Przypisy
- [53]Lub: twierdził, ogłosił, deklarował.
- [54]Lub: rozwiązać, poluźnić (sznury)
A gdy powstał arcykapłan, powiedział Mu: Nic nie odpowiadasz na to, co oni świadczą[55] przeciwko Tobie?
Przypisy
- [55]Lub: oskarżają.
Lecz Jezus milczał. A w odpowiedzi, arcykapłan rzekł do Niego: Poprzysięgam Cię na Boga żywego, abyś nam powiedział, czy Ty jesteś Mesjasz, Syn Boga?
Mówi mu Jezus: Ty to powiedziałeś. Ponadto mówię wam: Już teraz[56] zobaczycie Syna Człowieczego siedzącego po prawej stronie mocy Bożej i przychodzącego na obłokach[57] nieba.
Przypisy
- [56]Dosłownie: od teraz.
- [57]Greckie: nefele - chmura, obłok.
Wtedy arcykapłan rozdarł swoje szaty, mówiąc[58]: Zbluźnił! Czy potrzebujemy jeszcze świadków?! Oto teraz słyszeliście Jego bluźnierstwo.
Przypisy
- [58]Lub: rozdarł swoje szaty, ponieważ zbluźnił.
Wtedy pluli Mu w twarz i bili Go pięściami[59] w twarz, a inni Go uderzali,
Przypisy
- [59]Lub: policzkowali.
A Piotr siedział na zewnątrz na dziedzińcu. I zbliżyła się do niego jedna służąca[60], mówiąc: I ty byłeś z Jezusem Galilejczykiem.
Przypisy
- [60]Greckie: paidiske - młoda dziewczyna, młoda służąca.
A gdy on wyszedł ku bramie, ujrzała go inna i powiedziała do tych, co tam byli: I ten był z Jezusem Nazarejczykiem.
A po chwili zbliżyli się inni przystając, i powiedzieli Piotrowi: Prawdziwie i ty jesteś jednym z nich; bo i mowa[61] twoja ciebie zdradza[62].
Przypisy
- [61]To jest dialekt.
- [62]Dosłownie: ujawnia.
Wtedy zaczął ściągać klątwę[63] na siebie i przysięgać: Nie znam tego człowieka; i zaraz zapiał kogut.
Przypisy
- [63]To jest ogłosić siebie jako podlegającego karze Boskiej - porównaj Mk 14,71 przypis [56].
I przypomniały się Piotrowi słowa wypowiedziane do niego przez Jezusa: Zanim zapieje kogut, trzykrotnie się mnie wyprzesz. I wyszedł na zewnątrz, i gorzko zapłakał.